Okazuje się, że tekst Biblii Hebrajskiej został świadomie 'podretuszowany' [piszę w dużym uproszczeniu] przez niejakich soferim.
Tzw. Masora uwzględnia wykaz owych 'poprawek soferim' dotyczących najrozmaitszej ingerencji w tekst Biblii Hebrajskiej. Szczegóły mówiące o tego typu sytuacjach są na stronach www, a zwłaszcza w 'Masorze' opracowanej książkowo przez C. D. Ginsburga. Ja wykorzystałem 'Appendixy' pomieszczone w Reference Bible NWT i notki na jednej ze stron www.
Mamy np. miejsca [jest owych łącznie 134], gdzie zamiast Imienia Bożego - JHVH - mamy formę hebrajską < 'ªdhonaj > ["Adonaj"]. Zajmę się niektórymi takimi wersetami dla porównania zapodam trzy [ew. więcej] wersje/i/ przekładowe/ych/. NŚ, co chcę zaznaczyć, konsekwentnie zapodaje wariantowo sprzed poprawek soferim. Zobaczymy zatem, jak to wyglądało ----
Rodzaju 18:3
NŚ: "I rzekł: "Jehowo, jeśli istotnie znalazłem łaskę w twoich oczach, [...]"
BT, II wyd.: "rzekł: <<O Panie, jeśli jestem tego godzien, [...]"
B. Poznańska: "Potem rzekł: — Panie, jeśli zechcesz być łaskaw dla mnie, [...]"
BHS, część istotna: < vajjo'mer 'adhonaj >
Rodzaju 18:27
NŚ: "Lecz Abraham odpowiedział jeszcze i rzekł: "Spójrz, oto podjąłem się mówić do Jehowy, chociaż jestem prochem i popiołem."
BT, II wyd.: "[...] Pozwól, o Panie, że jeszcze ośmielę się mówić do ciebie, [...]"
B. Pozn.: "[...] Oto ośmielam się mówić do mego Pana, [...]"
BHS, część istotna: < ledhabber 'el-'adhonaj >
Rodzaju 18:30
NŚ: "[...] "Proszę, niech Jehowa nie zapała gniewem, [...]"
BT, II wyd.: "[...] <<Niech się nie gniewa Pan, jeśli rzeknę: [...]"
B. Poznańska: "[...] — Niech się nie gniewa Pan mój, [...]"
BHS, część istotna: < 'al-na' jichar la'dhonaj >
Rodzaju 18:31
NŚ: "Lecz on ciągnął dalej: "Spójrz, oto podjąłem się mówić do Jehowy: [...]"
BT, II wyd.: "[...] Pozwól, o Panie,że ośmielę się zapytać: [...]"
B. Poznańska: "[...] — Oto ośmielam się jeszcze raz mówić do Pana mego; [...]"
BHS, część istotna: < ledhabber 'el-'adhonaj >
Rodzaju 18:32
NŚ: "W końcu rzekł: "Proszę, niech Jehowa nie zapała gniewem, [...]"
BT, II wyd.: "[...] << O, racz się nie gniewać, Panie, [...]"
B. Poznańska: "[...] — Niech się nie gniewa Pan mój, [...]"
BHS, część istotna: < 'el-na' jichar la'dhonaj >
Rodzaju 19:18 [tekst dla wielu wręcz intrygujący...]
NŚ: "Wtedy Lot powiedział do nich: "Nie tak, proszę, Jehowo!"
BT, II wyd.: "Ale Lot rzekł do nich: <<Nie, panie mój!"
B. Poznańska: "Wtedy Lot rzekł do nich: — O nie, Panie!"
Interlinia Vocatio: "I_powiedział [hebr.: < vajjo'mer >] Lot do_nich [hebr.: < lot/litera t[eth]/ 'alehem >]: Nie,_** panie_mój [hebr.: < 'al-na' 'adhonaj >]"
Rodzaju 20:4
NŚ: "[...] Dlatego rzekł: "Jehowo, czy zabijesz naród, który rzeczywiście jest prawy?"
BT, II wyd.; "[...] <<Panie, czy miałbyś także ukarać śmiercią ludzi niewinnych?"
B. Poznańska: "[...] — O Panie! Czyżbyś miał zabijać nawet ludzi sprawiedliwych?"
BHS, część istotna: < vajjo'mer 'adhonaj >
Inne sytuacje to --
Rodzaju 18:22 [werset dla wielu przynajmniej zastanawiający]
NŚ: "Wówczas mężowie ci zawrócili stamtąd i poszli do Sodomy, ale Jehowa dalej stał przed Abrahamem."
BT, II wyd.: "[...] a Abraham stał dalej przed Jahwe."
B. Poznańska: "[...] Abraham zaś w dalszym ciągu stał przed Jahwe."
Interlinia Vocatio: "[...] a_Abraham [hebr.: < ve'awraham >] jeszcze [hebr.: < 'odhennu >] stał [hebr.: < 'omedh >] przed [hebr.: < lifne >] JHWH [hebr.: < jehva(h) >].".
Czyli mamy jakby 'zamianę ról'.
Habakuka 1:12
NŚ: "Czyż nie istniejesz od dawien dawna, Jehowo? Boże mój, Świety mój, ty nie umierasz. [...]"
BT, II wyd.: "Czyż nie jesteś odwieczny, o Jahwe, Boże mój, Święty? — Przecież nie pomrzemy!* [...]"
[przypis]: "1, 12 "Pomrzemy" — inni popr.: "nie umrzesz"; [...]"
BT, III wyd.: "Czyż nie jesteś odwieczny, o Panie, Boże mój Święty, który nie umierasz?* [...]"
[przypis]: "1,12 "Nie umierasz" — tekst. popr.; hebr.: "nie pomrzemy"; [...]"
[przypis]: "1, 12 "Pomrzemy" — inni popr.: "nie umrzesz"; [...]"
B. Poznańska: "Czy nie od wieków istniejsz, o Jahwe, Boże mój, Święty, Nieśmiertelny [...]"
Interlinia Vocatio: "[...] JHWH [hebr.: < jehva(h) >], mój_Boże [hebr.: < 'elohaj >], mój_Świety [hebr.: < qedhoszi >]? Nie umrzemy [hebr.: < lo' nammuth >]
Zwraca uwagę oddanie III wyd. BT.
O podobnych i innych sytuacjach napiszę kiedyś, przy okazji.